Dlaczego kupujemy rzeczy, których nie potrzebujemy – efekt Diderota
Dlaczego kupujemy rzeczy, których nie potrzebujemy – efekt Diderota
Czy zastanawiałeś się kiedyś, dlaczego często kupujesz niepotrzebne rzeczy? Okazuje się, że zjawisko to ma nazwę – efekt Diderota.
Jeden z najbardziej szczególnych aspektów zachowania kupujących, a mianowicie tendencja do coraz większego konsumowania, został nazwany na cześć francuskiego pisarza i filozofa XVIII-wiecznego Denisa Diderota.
Wyjaśniam znaczenie tego efektu i jego wpływ na życie ludzi.
Co to jest efekt Diderota?
Denis Diderot przez większość życia żył w biedzie. W wieku 52 lat, mając mało pieniędzy, sprzedał swoją ogromną kolekcję książek i stał się bogaty z dnia na dzień. Niedługo potem dokonał pierwszego ekstrawaganckiego zakupu: luksusowej czerwonej sukni.
Diderot chciał otoczyć się pięknymi rzeczami, więc zaczął kupować drogie rzeczy: rzeźby i obrazy, egzotyczne drewniane meble, lustra w drogich ramach … Każdy nowy zakup był droższy niż poprzedni, ale pisarz dał się ponieść emocjom.
Portret Denisa Diderota w czerwonej sukni został namalowany przez Dmitrija Levitzky’ego w 1773 roku. Pisarz opisał swoje marnotrawne nawyki, które zmieniły jego życie w eseju „Żałuje rozstania z moim starym szlafrokiem”.
Nabywanie drogich rzeczy stworzyło „spiralę konsumpcji”, zmuszając mężczyznę do ciągłego kupowania nowych rzeczy, aby czuć się szczęśliwym i bogatym. W rezultacie ponownie stanął przed problemami finansowymi.
Efekt Diderota odnosi się do nadmiernego konsumpcjonizmu – potrzeby otaczania się towarami, które są dopasowane pod względem wartości i wzajemnie się uzupełniają.
Problem nowoczesności
Reklama, media, środowisko społeczne często zmuszają nas do dokonywania drogich zakupów, dlatego jedna droga transakcja skłania nas do wydawania pieniędzy na inne rzeczy, których w ogóle nie rozważaliśmy. Jeden zakup następuje po drugim, uruchamiając mechanizm gwałtownie rosnących potrzeb.
Takie zachowania zakupowe konsumentów są dość powszechne:
- osoba kupuje nowy samochód, a następnie zaczyna wydawać duże sumy pieniędzy na drogie opony i wysokiej klasy system audio;
- po zakupie drogiej sofy w salonie osoba zaczyna zauważać, że reszta zestawu mebli wygląda raczej staromodnie w porównaniu z nowymi meblami, dlatego konieczne jest kupowanie bardziej nowoczesnych i droższych elementów wewnętrznych;
- kupując modną lalkę dla córki, rodzice są zmuszeni kupić dla niej dodatkowe akcesoria: domek dla lalek, zestaw fryzjerski, zestaw strojów, które często kosztują więcej niż sama lalka;
- kupno drogiej sukni wieczorowej lub męskiego garnituru wymaga odpowiednich akcesoriów pasujących do wyglądu: drogich butów, biżuterii, stylowego krawata, zegarka na rękę.
Efekt Diderota wyraźnie pokazuje współczesny problem konsumentów. Ludzie wydają mnóstwo pieniędzy na rzeczy, których tak naprawdę nie potrzebują.
Jaki jest powód tego zachowania?
Dla ludzi zaspokojenie potrzeb jest całkowicie naturalnym pragnieniem. Jednak ludzie konsumują coraz więcej. Często kupują niepotrzebne rzeczy, wpadając w psychologiczną pułapkę efektu Diderota – pragną kupić więcej nowych rzeczy, aby poczuć się bogatszym.
Podsumowując, człowiek wydaje pieniądze w nieostrożny sposób, nie myśląc o przyszłości. Taka osoba nie martwi się bezpieczeństwem oszczędności, ale wręcz przeciwnie, wydaje wszystkie pieniądze, czasem nawet przekraczając budżet. Wydatki rosną wraz ze stale rosnącymi potrzebami ludzkimi, a gotówka nieuchronnie się kończy.
Powód, dla którego ludzie nie radzą sobie z efektem Diderota –
- nieefektywne zarządzanie finansami osobistymi.
Jeśli odczuwasz potrzebę dokonywania impulsywnych zakupów, jeśli wątpisz w bezpieczeństwo swoich finansów, nadszedł czas, aby trochę kontrolować wydatki.
Czy można rozwiązać problem i pokonać kompulsywny efekt Diderota?
Tak, wszystko jest możliwe!
Możesz to zrobić, postępując zgodnie z prawidłową sekwencją działań prowadzących do zabezpieczenia finansowego.
Jak oszczędzać na zakupach i jak kontrolować zakupy pisałam tutaj.
Zabezpieczyć finansowo możesz się na wiele sposobów. Możesz systematycznie odkładać na zakup działki. Jak zrobić aby już od 500 zł mieć działkę?
O tym pisałam tutaj.
Koncepcja bezpieczeństwa finansowego ma na celu ochronę i akumulację oszczędności oraz skuteczne zarządzanie finansami osobistymi, umożliwiając każdemu rozsądne wydawanie pieniędzy.
Jeżeli jesteś kobietą i chcesz zapanować nad swoimi finansami zapraszam Ciebie do Klubu Kobieta i Pieniądze, który jest organizowany w wielu miastach w Polsce. Tam dowiesz się jak osiągnąć bezpieczeństwo finansowe.
Jeżeli uważasz, że ten artykuł jest wartościowy to go udostępnij. Mile widziany jest Twój komentarz.