Jak działa Life Settlements – rynek wtórny polis na życie?
Inwestowanie w US Life Settlements polega na odkupieniu polisy ubezpieczeniowej na życie od jej posiadacza, obywatela USA.
Kupujący zobowiązani są do opłaty składek i nabywają prawo do sumy ubezpieczenia.
Dobrym porównaniem wyjaśniającym ten proces jest odwrócona hipoteka. Każdy obywatel USA ma prawo do odsprzedaży swojej aktualnej polisy na życie dowolnej osobie lub instytucji spełniającej wymagania prawne i kapitałowe. Podstawą prawną transakcji cesji/sprzedaży polisy na życie jest wyrok Sądu Najwyższego USA z 1911 roku wydany w sprawie Grigsby vs Russell. Sąd orzekł wówczas, że polisa na życie jest takim samym aktywem finansowym jak akcje, obligacje czy nieruchomości.
Więcej o Life Settlements w artykule Forbes z marca 2021
Ogólny schemat działania Life Settlements
Jak standardowo “działa” polisa na życie pokazuje poniższy schemat.
Aby polisa mogła pojawić się na rynku wtórnym niezbędne jest zaangażowanie kilku podmiotów. Poniżej przedstawiam proces odsprzedaży polisy przez osobę ubezpieczoną aż do momentu wypłaty sumy ubezpieczenia ostatecznemu nabywcy-inwestorowi.
PO TRANSAKCJI NA RYNKU WTÓRNYM
- broker – reprezentuje interes ubezpieczonego, poszukuje w jego imieniu kupca na polisę,
- provider – analizuje zaoferowaną mu polisę, proponuje cenę, dochodzi do transakcji,
- następnie provider znajduje inwestora na zakupioną polisę,
- inwestor – nabywa polisę po cenie niższej ( z dyskontem) w stosunku do sumy ubezpieczenia. Przyjmuje na siebie obowiązek opłacania składek. Otrzymuje pełną sumę ubezpieczenia po zapadnięciu polisy.
Inni uczestnicy tego procesu-aktuariusz medyczny i bank powiernik-pełnią ważne role pomocnicze:
- aktuariusz – sporządza prognozę medyczną (LE-Life Expectancy), w której określony jest przewidywany okres przeżycia ubezpieczonego
- bank powiernik – przechowuje polisę, gwarantując jej niedostępność osobom trzecim, nieraz pośredniczy w opłacaniu składek. Bank także pobierze pewne stosunkowo niewielkie opłaty za swoje usługi (nie uwzględniłem w schemacie)
Przykład:
- ubezpieczony z pomocą brokera zbywa providerowi swoją polisę na życie z gwarantowaną sumą ubezpieczenia 1 400 000 USD
- ubezpieczony otrzymuje przeciętnie ok 35% wartości polisy, czyli ok 490 000 USD
- inwestor nabywa od providera polisę za kwotę 1 000 000 USD* – różnica w cenie 1 000 000 – 490 000 = 510 000 USD pokrywa koszty prowizji brokera i providera. Wykonania ekspertyzy medycznej, koszty prawne, koszt usługi banku powiernika oraz składkę na przewidywany okres przeżycia ubezpieczonego
- po zapadnięciu polisy inwestor otrzymuje od ubezpieczyciela gwarantowaną sumę ubezpieczenia w kwocie 1 400 000 USD
Zysk inwestora to 400 000 USD
* minimalna kwota inwestycji w Polsce to 10 000 USD w jedną polisę
Polisy oferowane na rynku amerykańskim pochodzą w większości od osób 65+, często mających problemy zdrowotne lub ciężko chore. Z reguły na rynek wtórny trafiają polisy z sumą ubezpieczenia nie mniejszą niż 250 000 USD.
W ostatnich latach średnia wartość sumy ubezpieczenia polis oferowanych na rynku wtórnym wynosiła ok. 1 200 000 USD.
Sam proces podlega mocnym uregulowaniom prawnym. Podmioty w nim uczestniczące nadzorowane są przez SEC (Securities and Exchange Commission odpowiednika polskiej Komisji Nadzoru Finansowego), muszą posiadać odpowiednią licencję i określony ustawowo kapitał. Od 2018 r. 45 stanów USA i terytorium Puerto Rico reguluje te kwestie. Prawo i przepisy dotyczące Life Settlements obejmują obecnie około 95% ludności Stanów Zjednoczonych.
Rynek amerykański
Z uwagi na brak cech państwa opiekuńczego w USA odsetek obywateli posiadających ubezpieczenie na życie jest wyższy niż w państwach europejskich. Polisa na życie pełni rolę zabezpieczenia ekonomicznego rodziny na wypadek śmierci głównego żywiciela. W Stanach Zjednoczonych około 60 milionów gospodarstw domowych posiada polisę ubezpieczeniową na życie, co skutkuje bardzo dużym rynkiem pierwotnym o łącznej wartości 20 bilionów dolarów.
Najczęstszym powodem sprzedaży polisy na życie jest to, że dzieci posiadacza polisy są dorosłe i niezależne finansowo, co oznacza, że polisa, która kiedyś była niezbędna, stała się niepotrzebnym wydatkiem. Bywają inne okoliczności, w których posiadacz polisy już jej nie potrzebuje lub nie chce. Mogą to być np:
- brak płynności finansowej po przejściu na emeryturę
- brak uposażonego
- pogorszenie się stanu zdrowia
- powody rodzinne
- konieczność opłacania opieki domowej
W związku z tym rynek wtórny ubezpieczeń na życie jest ważnym elementem infrastruktury finansowej, który daje ubezpieczonym opcję, jakiej nie daje im firma ubezpieczeniowa. Bez rynku wtórnego posiadacze polisy, musieliby po prostu anulować swoją polisę lub w najlepszym przypadku zaakceptować znacznie mniejszą „wartość wykupu” (Cash Surrender Value) oferowaną przez firmę ubezpieczeniową.
Na rynku wtórnym posiadacz polisy może sprzedać niechcianą polisę na życie po znacznie wyższej cenie. Kwota jaką można uzyskać za polisę na rynku wtórnym może być nawet pięć razy wyższa niż wartość jej wykupu.
Rynek Life Settlements jest silnie regulowany. Obroty rynku wtórnego ubezpieczeń w 2018 roku osiągnęły poziom 3,8 mld USD. Liczba obywateli USA z pokolenia baby boomers rośnie z roku na rok. Perspektywy tego rynku według ekspertów to 160 mld USD rocznie.
Jednak Life Settlements jako sposób inwestowania nadwyżek finansowych i jako klasa aktywów nie są zbyt dobrze znane poza Stanami Zjednoczonymi i potencjalni inwestorzy mają zwykle wiele pytań.
Mam nadzieję, że udało mi się wyjaśnić JAK TO DZIAŁA?
Zapraszam do zadawania pytań !
W tym artykule poruszyłem kwestie etyczne niezwykle ważne ze społecznego punktu widzenia i zawsze wybijające się na pierwszy plan w czasie prezentacji Life Settlements polskim inwestorom.
Autorem wpisu jest Jacek Majcher – oficjalny partner Life Settlements na Polskę
