Wpisy

Dlaczego kupujemy rzeczy, których nie potrzebujemy – efekt Diderota

Dlaczego kupujemy rzeczy, których nie potrzebujemy – efekt Diderota

Czy zastanawiałeś się kiedyś, dlaczego często kupujesz niepotrzebne rzeczy? Okazuje się, że zjawisko to ma nazwę – efekt Diderota.

Jeden z najbardziej szczególnych aspektów zachowania kupujących, a mianowicie tendencja do coraz większego konsumowania, został nazwany na cześć francuskiego pisarza i filozofa XVIII-wiecznego Denisa Diderota.

Wyjaśniam znaczenie tego efektu i jego wpływ na życie ludzi.

Co to jest efekt Diderota?

Denis Diderot przez większość życia żył w biedzie. W wieku 52 lat, mając mało pieniędzy, sprzedał swoją ogromną kolekcję książek i stał się bogaty z dnia na dzień. Niedługo potem dokonał pierwszego ekstrawaganckiego zakupu: luksusowej czerwonej sukni.

Diderot chciał otoczyć się pięknymi rzeczami, więc zaczął kupować drogie rzeczy: rzeźby i obrazy, egzotyczne drewniane meble, lustra w drogich ramach … Każdy nowy zakup był droższy niż poprzedni, ale pisarz dał się ponieść emocjom.

Portret Denisa Diderota w czerwonej sukni został namalowany przez Dmitrija Levitzky’ego w 1773 roku. Pisarz opisał swoje marnotrawne nawyki, które zmieniły jego życie w eseju „Żałuje rozstania z moim starym szlafrokiem”.

Nabywanie drogich rzeczy stworzyło „spiralę konsumpcji”, zmuszając mężczyznę do ciągłego kupowania nowych rzeczy, aby czuć się szczęśliwym i bogatym. W rezultacie ponownie stanął przed problemami finansowymi.

Efekt Diderota odnosi się do nadmiernego konsumpcjonizmu – potrzeby otaczania się towarami, które są dopasowane pod względem wartości i wzajemnie się uzupełniają.

Problem nowoczesności

Reklama, media, środowisko społeczne często zmuszają nas do dokonywania drogich zakupów, dlatego jedna droga transakcja skłania nas do wydawania pieniędzy na inne rzeczy, których w ogóle nie rozważaliśmy. Jeden zakup następuje po drugim, uruchamiając mechanizm gwałtownie rosnących potrzeb.

Takie zachowania zakupowe konsumentów są dość powszechne:

  • osoba kupuje nowy samochód, a następnie zaczyna wydawać duże sumy pieniędzy na drogie opony i wysokiej klasy system audio;
  • po zakupie drogiej sofy w salonie osoba zaczyna zauważać, że reszta zestawu mebli wygląda raczej staromodnie w porównaniu z nowymi meblami, dlatego konieczne jest kupowanie bardziej nowoczesnych i droższych elementów wewnętrznych;
  • kupując modną lalkę dla córki, rodzice są zmuszeni kupić dla niej dodatkowe akcesoria: domek dla lalek, zestaw fryzjerski, zestaw strojów, które często kosztują więcej niż sama lalka;
  • kupno drogiej sukni wieczorowej lub męskiego garnituru wymaga odpowiednich akcesoriów pasujących do wyglądu: drogich butów, biżuterii, stylowego krawata, zegarka na rękę.

Efekt Diderota wyraźnie pokazuje współczesny problem konsumentów. Ludzie wydają mnóstwo pieniędzy na rzeczy, których tak naprawdę nie potrzebują.

Jaki jest powód tego zachowania?

Dla ludzi zaspokojenie potrzeb jest całkowicie naturalnym pragnieniem. Jednak ludzie konsumują coraz więcej. Często kupują niepotrzebne rzeczy, wpadając w psychologiczną pułapkę efektu Diderota – pragną kupić więcej nowych rzeczy, aby poczuć się bogatszym.

Podsumowując, człowiek wydaje pieniądze w nieostrożny sposób, nie myśląc o przyszłości. Taka osoba nie martwi się bezpieczeństwem oszczędności, ale wręcz przeciwnie, wydaje wszystkie pieniądze, czasem nawet przekraczając budżet. Wydatki rosną wraz ze stale rosnącymi potrzebami ludzkimi, a gotówka nieuchronnie się kończy.

Powód, dla którego ludzie nie radzą sobie z efektem Diderota –

  • nieefektywne zarządzanie finansami osobistymi.

Jeśli odczuwasz potrzebę dokonywania impulsywnych zakupów, jeśli wątpisz w bezpieczeństwo swoich finansów, nadszedł czas, aby trochę kontrolować wydatki.

Czy można rozwiązać problem i pokonać kompulsywny efekt Diderota?

Tak, wszystko jest możliwe!

Możesz to zrobić, postępując zgodnie z prawidłową sekwencją działań prowadzących do zabezpieczenia finansowego.

Jak oszczędzać na zakupach i jak kontrolować zakupy pisałam tutaj.

Zabezpieczyć finansowo możesz się na wiele sposobów. Możesz systematycznie odkładać na zakup działki. Jak zrobić aby już od 500 zł mieć działkę?

O tym pisałam tutaj.

Koncepcja bezpieczeństwa finansowego ma na celu ochronę i akumulację oszczędności oraz skuteczne zarządzanie finansami osobistymi, umożliwiając każdemu rozsądne wydawanie pieniędzy.

Jeżeli jesteś kobietą i chcesz zapanować nad swoimi finansami zapraszam Ciebie do Klubu Kobieta i Pieniądze, który jest organizowany w wielu miastach w Polsce. Tam dowiesz się jak osiągnąć bezpieczeństwo finansowe.

Jeżeli uważasz, że ten artykuł jest wartościowy to go udostępnij. Mile widziany jest Twój komentarz.

5 nawyków, z powodu których nie będziesz bogaty

5 nawyków, z powodu których nie będziesz bogaty

Każdy z nas chce być bogaty, albo przynajmniej prowadzić dostatnie życie. Dla jednych jest to osiągnięcie pierwszego miliona, dla innych zapewnienie sobie poduszki bezpieczeństwa finansowego. Bez względu na to jak definiujesz swoje bogactwo, jeżeli będziesz trzymał się określonych nawyków które opisuję poniżej, prawdopodobnie nie będziesz bogaty.

  1. Nie planujesz budżetu.

Wiele osób zakłada, że nie potrzebuje budżetu, nie potrzebuje planowania budżetu i jego analizy. Twierdzi, że nie chce się tym zajmować bo zabiera to dużo czasu i wysiłku.

Bez zestawienia ile masz pieniędzy i na co możesz wydać te pieniądze, nie masz wglądu w swoje finanse. Analiza wydatków pozwala Tobie na zastanowienie się, czy Twoje pieniądze zostały dobrze wydane i czy nie mogłeś więcej zaoszczędzić. Możesz też ograniczyć marnotrawstwo pieniędzy.

  1. Życie od wypłaty do wypłaty

Z danych CBOS wynika, aż 60 proc. Polaków nie posiada żadnych oszczędności, a 56 proc. wydaje wszystko, co zarabia (raport Fundacji Kronenberga). Oznacza to, że nigdy nie zgromadzimy bogactwa.

Jeżeli nie odłożysz, a w przyszłym miesiącu zdarzy się coś nieprzewidzianego np. nagła choroba będziesz musiał pożyczyć, aby pokryć ten wydatek.

Zrewiduj swój budżet, zmień styl życia i odłóż 10-15% swoich przychodów na przyszłość.

  1. Zakupy pod wpływem impulsu

Ponad połowa Polaków a według badań wśród klientów sklepów internetowych aż 2/3 Polaków robi zakupy pod wpływem impulsu.

Problem polega na tym, że zazwyczaj zakupy takie nie są nam potrzebne. A im więcej pieniędzy na nie wydajesz, tym mniej pozostaje dla Ciebie.

Gdy pojawi się chęć zakupu czegoś nieplanowanego to poczekaj 24 godziny, abyś mógł przemyśleć ten zakup. Prawdopodobnie stwierdzisz, że możesz bez niego się obejść.

  1. Za dużo pożyczasz

Im więcej masz długów, tym więcej zapłacisz odsetek. Tak właśnie działają kredyty i pożyczki. Pół biedy, gdy masz kredyt hipoteczny na dom, gdzie oprocentowanie jest stosunkowo niskie. Gorzej, gdy zadłużasz się w pozyczkach chwilówkach, gdzie odsetki są bardzo wysokie. Im więcej zaciągasz pożyczek tym bardziej zaciskasz sznur na szyi. Powoduje to niekończącą się spiralę zadłużenia. Zwróć uwagę też na swoją kartę kredytową. Mądrze wykorzystana może Tobie służyć. Nie wypłacaj z niej gotówki i spłacaj w terminie. Gdy nie potrafisz z niej korzystać, to ją zlikwiduj.

  1. Wybór wyłącznie bezpiecznych inwestycji

Wiele osób trzyma pieniądze w banku na nieoprocentowanych rachunkach, albo w lepszym wydaniu na lokatach. Dlaczego lokata to przechowalnia pieniędzy? O tym pisałam tutaj.

Jeśli zachowujesz zbyt bezpiecznie swoje inwestycje to hamujesz wzrost oszczędności, a tym samym niweczysz szanse na bogacenie się. Rynek akcji, obligacji komercyjnych, funduszy czy tez nieznanych większości kryptowalut daje dużo większe możliwości zwiększenia swoich oszczędności.

Przyjmijmy, że co miesiąc oszczędzasz 500 PLN i przez 20 lat.

Jeżeli trzymasz to na nieoprocentowanym koncie masz 120 000 PLN

Na lokatach, które dają średnio 3% w skali roku i co roku pobierany jest podatek, po 20 latach masz 154 195 PLN.

Jeżeli inwestujesz w akcje to zakładając 8% w skali roku masz po 20 latach 254 840 PLN.

Inwestując w kryptowaluty i zakładając 12% w skali roku masz po 20 latach 395 736 PLN. Przykład inwestycji w kryptowaluty przeczytasz tutaj

Przyznasz, że jest to spora różnica.

Niezależnie czy Twoim celem jest być bogatym, czy po prostu chcesz żyć wygodnie, nawyki, które posiadasz determinują czy zrealizujesz swoje cele czy też będzie to mrzonką.

Trzymaj się z daleka od powyższych błędów, a przy odrobinie szczęścia, wytrwałości i konsekwencji dojdziesz do stabilności finansowej a później także wolności finansowej i być może odważysz się nazwać siebie bogaczem.

Jeżeli uważasz, że ten wpis jest wartościowy to go udostępnij.

Jeżeli masz spostrzeżenia i uwagi zostaw komentarz, a żeby otrzymywać na bieżąco wiadomości o nowych wpisach zapisz się na newsletter.

 

 

 

Inspiracją do napisania artykułu był artykuł Maurie Backman “5 Habits That Will Prevent You From Getting Rich”