Inwestycja na emeryturę poprzez IKE i IKZE – co wybrać
IKE i IKZE na emeryturę. Co wybrać?
Jedną z form odkładania na emeryturę są IKE i IKZE. One niejako zabezpieczają emeryturę przed pochopną wypłatą środków, zanim przejdziemy na zasłużony odpoczynek.
IKE to indywidualne konto emerytalne a IKZE to indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego.
Możemy posiadać obydwa jednocześnie. Dzięki temu limity wpłat, które są określane każdego roku powiększają w przyszłości naszą emeryturę.
Limit wpłat w 2023 roku na IKZE to 8 322 zł, dla samozatrudnionych: 12 483 zł, natomiast na IKE maksymalnie możemy wpłacić 20 805 zł.
Gdzie możemy założyć konta?
Zgodnie z obowiązującym prawem IKE i IKZE mogą prowadzić:
- Towarzystwa ubezpieczeń na życie,
- Banki,
- Fundusze emerytalne,
- Podmioty prowadzące działalność maklerską,
- Fundusze inwestycyjne.
Co wybrać?
Przed wyborem IKE czy IKZE warto zastanowić się, w jaki sposób chcemy oszczędzać: czy interesuje nas nieobarczone żadnym ryzykiem odkładanie środków na rachunku oszczędnościowym, czy preferujemy inwestycje w obligacje Skarbu Państwa, czy też np. w akcje spółek notowanych na giełdach.
Moim zdaniem rachunki oszczędnościowe i obligacje są najgorszym sposobem oszczędzania ze względu na niskie oprocentowanie. IKE/IKZE to znakomite sposoby na osiągnięcie profitów z tego tytułu. Oczywiście od naszej strategii zależy również ryzyko, na które się godzimy. Przy strategii powinniśmy wziąć takie czynniki jak regularne bądź jednorazowe wpłaty i okres oszczędzania. Im dłuższy założony czas inwestowania tym ryzyko może być mniejsze. Tak samo jeżeli chodzi o wpłaty. Przy regularnych wpłatach możemy założyć mniejsze ryzyko ze względu na uśrednienie cen np. akcji. Jednak może się okazać, że w wyniku działalności inwestycyjnej okresowo zamiast zysków odnotujemy straty.
Kto może skorzystać?
Z programów IKE/IKZE mogą skorzystać już 16-latkowie, którzy osiągnęli dochody z tytułu umowy o pracę czy umowy zlecenie.
IKE czy IKZE umożliwiają długofalowe zbieranie środków nawet osobom, które dopiero rozpoczynają karierę zawodową. Dodatkową zaletą jest także możliwość przenoszenia funduszy w ramach różnych instytucji obsługujących IKE/IKZE. Nawet jeżeli podpiszemy umowę z jedną z nich, później w dowolnym momencie możemy dokonać zmiany, nie tracąc przy tym wypracowanego kapitału. Nie istnieje natomiast możliwość dokonywania transferu pomiędzy IKE i IKZE lub w drugą stronę.
Środki zebrane na IKE/IKZE mogą zostać wykorzystane jako wkład własny, umożliwiający zaciągnięcie kredytu. Obecna sytuacja rynkowa sprawia, że dla wielu osób to poważny problem, który często staje na drodze do uzyskania potrzebnych środków. Co gorsze – rekomendacje KNF oraz rosnące ceny na rynku nieruchomości sprawiają, że coraz trudniej o zaspokojenie żądań banków w tym zakresie. Dodatkową zaletą skorzystania w tym celu z IKE/IKZE jest to, że nie musimy wcale wypłacać kapitału, niszcząc tym samym plan oszczędzania. Bank dokona zastawu do wysokości środków niezbędnych na pokrycie wkładu własnego. Zostaną odblokowane po spełnieniu warunków, klient natomiast nadal będzie mógł korzystać z widniejącej na rachunku nadwyżki.
|
|
IKE |
IKZE |
|
Limit wpłat |
20 805 zł w 2023 roku |
8 322 zł, samozatrudnieni: 12 483 zł w 2023 roku |
|
Odliczenie od podatku |
Brak w momencie wpłaty |
Możliwość odliczenia od podatku wg skali podatkowej 12, 19, 32% |
|
Wypłata z zachowaniem korzyści podatkowych |
Po ukończeniu 60 lub 55 lat (po uzyskaniu uprawnień emerytalnych) oraz dokonywania wpłat na IKE co najmniej w 5 dowolnych latach kalendarzowych. |
Na wniosek oszczędzającego, po osiągnięciu przez niego wieku 65 lat oraz pod warunkiem dokonywania wpłat na IKZE co najmniej w 5 latach kalendarzowych. |
|
Opodatkowanie wypłaty |
Brak |
Zryczałtowany podatek w wysokości 10% wypłaconych środków. |
|
Korzyści podatkowe |
Zwolnienie z podatku od zysków kapitałowych przy wypłacie środków. |
Zwolnienie z podatku od zysków kapitałowych. |
|
Wpłaty w danym roku podatkowym można odliczyć od podstawy opodatkowania. |
||
|
Wcześniejszy zwrot środków |
W całości lub w części („częściowy zwrot”), w przypadku zysku do zapłaty podatek od zysków kapitałowych. |
W całości, brak „częściowego zwrotu”, wypłata zwiększa podstawę opodatkowania w danym roku. |
|
Dziedziczenie |
Nie płacimy podatku od spadków i darowizn. |
Nie płacimy podatku od spadków i darowizn. |
|
Osoby dziedziczące środki z innego IKE mogą je od razu wypłacić i nie płacą z tego tytułu podatku dochodowego. |
Osoby dziedziczące środki z IKZE będą musiały zapłacić zryczałtowany podatek dochodowy w stawce 10%. |
IKZE, IKE – czy warto?
IKE i IKZE to bardzo dobre sposoby na efektywne pomnażanie kapitału z myślą o emeryturze. Oba mają swoje wady i zalety, jednak warto spojrzeć na nie jak na dwa uzupełniające się narzędzia, z których możemy korzystać równolegle. Dużą korzyścią, wynikającą z posiadania IKZE, jest możliwość dokonywania odliczeń od podatku dochodowego, co samo w sobie generuje dodatkowe – niemałe – oszczędności. Plusem IKE jest natomiast możliwość wykorzystywania go nie tylko jako typowego konta emerytalnego, ale również narzędzia do inwestycji w krótszym horyzoncie czasowym; ostatecznie i tak musielibyśmy zapłacić podatek Belki, a IKE umożliwia uniknięcie opodatkowania aż do momentu wypłaty (chyba, że ta ma miejsce po 60 roku życia, wówczas nie zapłacimy fiskusowi ani grosza). Warto więc wykorzystać potencjał obu kont emerytalnych i odpowiednio zabezpieczyć jesień życia. Przy długoterminowych inwestycjach warto wziąć opcję inwestowania w akcje w ramach IKE i IKZE.