Inwestycje oczami kobiety.
Przekazuję swoje doświadczenia i wskazówki co należy robić, aby Twoje pieniądze były „w pracy na pełen etat, a nie na wakacjach”. Będę pisała o tym, na co zwracać uwagę przy poszczególnych sposobach inwestowania, aby zarabiać. Jak angażować się w inwestycje aby zwiększyć ich zyskownoś
Czy warto inwestować na polskiej giełdzie?
Giełda Papierów Wartościowych została założona w 1991 roku czyli w tym roku obchodzi trzydziestolecie.
Przez ten czas wiele się wydarzyło. Dużo spółek zadebiutowało ale też całkiem sporo się z niej wycofało. Dzisiaj jest 429 spółek z czego 382 krajowych i 47 zagranicznych o łącznej kapitalizacji 1 233 065,37 mln zł . Oprócz akcji na giełdzie są notowane obligacje i derywaty. Razem ponad 1100 instrumentów.
Warszawska giełda jest największą tego typu instytucją w Europie Środkowej. We wrześniu 2018 roku została zakwalifikowana do rynków rozwiniętych (Developed Markets). GPW była pierwszą giełdą z regionu Europy Środkowo-Wschodniej zakwalifikowaną do tego grona.
Niestety od 2017 roku ilość spółek na naszej giełdzie systematycznie spada. Liczba debiutów spadła o połowę.
Mała kapitalizacja
Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie w skali globalnej nie odgrywa znaczącej roli. Łączna kapitalizacja światowych giełd jest na tyle duża, że GPW to zaledwie dzienne wahnięcie ich wyceny. Nie zmienia to jednak faktu, że na tle ościennych państw europejskich nasz rodzimy rynek spisuje się całkiem nieźle. W końcu na 429 spółek notowanych w tym momencie na warszawskim parkiecie, aż 47 z nich to spółki zagraniczne.
Kapitalizacja GPW musiałaby zwiększyć się 138-krotnie, aby dorównała NYSE. Na taką sytuację jednak póki co nie zanosi się.
Im mniejsza kapitalizacja spółek tym mniejsza płynność a tym samym mniejsza możliwość sprzedaży akcji w danym momencie po danym kursie notowań.
Co to oznacza dla przeciętnego inwestora? Im mniejsza kapitalizacja naszego rynku tym łatwiej przejąć na nim większy udział inwestorom zagranicznym i tak naprawdę kontrolować nasze indeksy. Zaangażowanie inwestorów zagranicznych na GPW jest z roku na rok coraz większe i obecnie generują oni ponad 50% obrotów rynku głównego.
Mało instrumentów finansowych
“Pasywna rewolucja” na GPW postępuje w tempie wolniejszym, niż życzyłoby sobie tego wielu inwestorów. Główny dostawca nowych ETF-ów na polskim rynku pracuje nad kolejnymi funduszami, a sama giełda chce przyciągnąć kolejne podmioty.
Polska giełda oferuje tylko 9 ETF’ów, czyli pasywnie zarządzanych funduszy inwestycyjnych.
Pierwszy ETF, który wszedł na GPW w 2010 roku wycofał się z polskiej giełdy w kwietniu tego roku.
Dla porównania na NYSE mamy dostęp do ponad 2000 pasywnie zarządzanych funduszy, dających ekspozycję na niemalże każdą klasę aktywów i praktycznie wszystkie liczące się rynki. Czemu to takie ważne?
Z dwóch powodów:
- Różnorodność ETFów pozwala nam wyszukiwać najtańsze rynki bądź sektory i tam przekierowywać swój kapitał.
- ETF’y są tanie w utrzymaniu. Zazwyczaj roczny koszt zarządzania nie przekracza 0,60%, a fundusze na główne indeksy są tak tanie, że ich koszt można pominąć. Utrzymanie najpopularniejszego chyba ETF’u na indeks S&P 500 czyli SPY kosztuje zaledwie 0,09 % rocznie.
Dla porównania w Polsce aktywnie zarządzane fundusze każą sobie płacić po 3% i więcej (w zależności od rodzaju) bez względu na osiągane wyniki.
Słabe wyniki
Niestety na wyniki naszej giełdy w dużym stopniu mają wpływ decyzje polityczne. Spadek obrotów od 2013-2016 przełamaliśmy dopiero w 2017 i to głównie dzięki zaangażowaniu inwestorów zagranicznych. Pomimo trwającej na rynkach globalnych hossy nie udało nam się poprawić wyniku z 2011.
Na wykresie niebieski kolor to WIG20, zielony to niemiecki DAX oraz żółty to amerykański indeks 500 największych spółek S&P500.
Przez dekadę wynik naszego indeksu to ponad 17% na minusie gdy tymczasem niemiecki indeks osiągnął ponad 120% na plusie i dwa razy tyle amerykański indeks.
Wielu inwestorów wini za słabe wyniki giełdy decyzje polityczne kolejno następujących po sobie rządów.
Wymienia się m.in.:
– ograniczenie roli OFE i przekazanie ich środków do ZUS, co spowodowało odpływ kapitału od kilkunastu milionów osób,
– próby zaangażowania spółek energetycznych do ratowania polskich kopalń,
– podatek od kopalin w momencie hossy na miedzi (co uderzyło w KGHM),
– podatek od instytucji finansowych, co pociągnęło w dół notowania banków,
– upolitycznienie zarządów spółek i zatrudnianie osób z zerowymi kompetencjami,
– znoszenie dywidend i wypłacanie zysków ze spółek z pominięciem inwestora mniejszościowego (znowu przykład KGHM).
Gdzie zatem inwestować?
Na szczęście mamy dostęp do giełd światowych. Wprawdzie u polskich brokerów ten dostęp jest jeszcze ograniczony a jeżeli już możemy kupić akcje na giełdach światowych to prowizje są kosmicznie wysokie.
Są jednak brokerzy zagraniczni którzy weszli do Polski i oferują swoje usługi.
Dla przeciętnego inwestora polskiego polecam Degiro, które ma szeroki wachlarz instrumentów finansowych na większości giełd na świecie i niskie opłaty.
Na podstawie analizy fundamentalnej można wybrać interesujące spółki z giełd światowych albo inwestować w całe indeksy za pomocą ETF-ów.
Jak zapewnić sobie emeryturę?
W ostatnich dziesięcioleciach średnia długość życia znacznie się wydłużyła. W związku z tym w 2015 roku Światowa Organizacja Zdrowia zmieniła klasyfikację wiekową, która teraz wygląda tak:
- 25–44 lata — młody wiek;
- 44-60 lat — wiek średni;
- 60–75 lat — wiek starszy;
- 75–90 lat — starość;
- 90 lat i więcej — długowieczność.
Czas na nowe doświadczenia i wrażenia
Z przytoczonych danych wynika, że przejście na emeryturę nie oznacza automatycznie starości. Życie coraz większej liczby osób w wieku emerytalnym jest nadal aktywne, ponieważ daje możliwość podróżowania, uprawiania sportu, robienia interesów itp. Spełnione muszą być tylko dwa warunki: dobre zdrowie i bezpieczeństwo finansowe.
Istnieją tysiące opracowań, książek, filmów i stron internetowych na temat dbania o kondycję w każdym wieku. Znacznie mniej mówi się o utrzymaniu stabilności finansowej. Jednak to właśnie ten czynnik jest kluczem do szczęśliwego życia w starszym wieku. Od tego zależy również zdolność osoby do utrzymania dobrego zdrowia.
Nadciągający kryzys
Wiele osób ma nadzieję, że państwowy system emerytalny zapewni im beztroską emeryturę. Ale dzisiaj w większości krajów system ten jest zagrożony, a powodem tego jest wspomniany już wzrost średniej długości życia i starzenie się światowej populacji.
Według Światowej Organizacji Zdrowia liczba osób powyżej 60. roku życia na świecie podwoi się do 2050 r., co pociągnie za sobą poważne zmiany społeczne i gospodarcze.
Wzrost liczby emerytów obciąża budżet państwa. Jednocześnie w regionach o niskim wskaźniku urodzeń systematycznie spada liczba pracujących podatników.
Adair Turner, były przewodniczący UK Financial Services Authority, przygotował raport odzwierciedlający sytuację w 21 krajach na całym świecie. Konkluzja jest następująca: do 2050 r. główne mocarstwa światowe staną w obliczu deficytu 15,8 biliona dolarów w dostarczaniu pomocy finansowej dla starzejącego się społeczeństwa.
Nasuwa się pytanie: „Jeśli wspomniane problemy czekają takich gigantów gospodarczych jak USA, Chiny, Niemcy i Japonia, czy mieszkańcy mniej zamożnych krajów mogą liczyć na emeryturę?”
Twój złoty fundusz emerytalny
Pozostaje tylko jedno — weź swoją przyszłość w swoje ręce. Upewnij się, że jakość Twojego życia na starość nie zależy od stanu systemu zabezpieczenia społecznego.
Co należy w tym celu zrobić? Twórz oszczędności, które pozwolą Ci żyć w pełni, bez walki o przetrwanie. Ale waluta nie nadaje się do tego celu — jest podatna na inflację, wstrząsy gospodarcze i polityczne. Po 10–20 latach nie będziesz w stanie kupić tylu towarów i usług, co dzisiaj, korzystając ze swoich oszczędności.
Dlatego mądrzy i dalekowzroczni ludzie wybierają ZŁOTO INWESTYCJI. To aktywo nie podlega inflacji i nie amortyzuje się w czasach kryzysu.
Zestaw sztabek lub monet złota to gwarantowana emerytura, której nikt Ci nie odbierze. Zawsze możesz sprzedać żółty metal i zdobyć pieniądze na realizację swoich planów.
Tworzenie rezerwy złota
Aby zapewnić sobie tyle złota, ile chcesz, nie musisz długo oszczędzać i praktykować oszczędności. Możesz stopniowo zwiększać swoją osobistą rezerwę, gram po gramie.
Dziś masz wyjątkową okazję, aby z zyskiem kupić najbardziej poszukiwane 100-gramowe sztabki, płacąc za nie częściami, kiedy jest to dla Ciebie wygodne. Tę możliwość zapewnia systematyczne kupowanie po korzystnych cenach w Centrum Złota.
Harmonogram płatności jest zorganizowany tak, aby nie obciążać osobistego budżetu. Kiedy kładziesz podwaliny pod szczęśliwą przyszłość, nie musisz ograniczać się do ścisłych ograniczeń. Płacenie za sztabki małymi ratami (częściami) przez długi okres czasu pozwala uniknąć trudności finansowych w tworzeniu rezerwy złota.
Regularny zakup złota wzmacnia Twoje bezpieczeństwo finansowe, zapewniając przyzwoity standard życia na starość. Stwórz cel ile chcesz mieć w przyszłości za 10, 20 czy trzydzieści lat. 100 000, 200 000 a może 500 000 zł w złocie. Bezpieczeństwo finansowe w złocie to Twoja droga do dostatniej emerytury!
Jak to zrobić? Wystarczy, że umówisz się na spotkanie, a otrzymasz odpowiedź lub napisz maila na kontakt@annabednarczyk.pl.
Zapisz się na dogodny dla Ciebie termin klikająć przycisk poniżej.
Podstawy analizy technicznej
W poprzednim wpisie pisałam o analizie fundamentalnej jako jednym z dwóch narzędzi ułatwiających podejmowanie decyzji inwestycyjnych.
Teraz czas na analizę techniczną. Opiera się ona na przewidywaniu przyszłych zachowań kursów np. akcji na podstawie wykresów notowań historycznych. Umożliwia udzielenie odpowiedzi na pytanie: kiedy najlepiej otworzyć i zamknąć pozycję. Podejmując decyzje inwestycyjne warto więc korzystać z obu analiz zarówno technicznej, jak i fundamentalnej.
Założenia analizy technicznej
- Rynek dyskontuje wszystko – oznacza to, że zmiany w relacjach popytu i podaży wpływają na zachowanie cen. Takie czynniki jak polityczne, fundamentalne oraz nastroje rynkowe również mają wpływ na cenę akcji spółki.
- Ceny podlegają trendom – trend jest to kierunek, w którym zmierzają ceny w danym okresie czasu, istnieje znacznie większe prawdopodobieństwo, że utrzyma się niż zmieni (odwróci). Wśród głównych celów analizy technicznej jest więc określenie, w którym momencie trend ulega zmianie.
- Historia się powtarza – dzięki temu, iż inwestorzy zachowują się podobnie w określonych sytuacjach na wykresach można zauważyć pewne wzorce zachowań (formacje), które są powtarzalne w różnych okresach, to z kolei daje możliwość przewidywania dalszych wydarzeń.
Analiza techniczna jest związana z analizą wykresów kursów instrumentów finansowych lub także z obliczaniem różnego rodzaju wskaźników, między innymi takich jak średnie ruchome. Niezwykle ważne jest kształtowanie się wolumenu obrotów (liczby walorów, które zmieniły właściciela), jako czynnika potwierdzającego trendy i sygnały rynkowe.
Rodzaje analizy technicznej
1. Analiza trendów
2. Analiza formacji
3. Analiza wskaźników
Analiza trendów
Ze względu na kierunek możemy wyróżnić trendy: wzrostowe, spadkowe i boczne (konsolidacje). Z kolei ze względu na czas trwania trendy dzielimy na : długoterminowe (powyżej roku), średnioterminowe (od kilku tygodni do 6 miesięcy) i krótkoterminowe (do kilku tygodni).
Ruch cen w górę to trend wzrostowy, inaczej hossa lub rynek byka. Trend ten cechuje ciąg coraz wyższych wierzchołków przerywanych coraz wyższymi dołkami. Jeżeli kurs akcji danej spółki porusza się w trendzie wzrostowym, to można przypuszczać iż jest bardzo prawdopodobne, że nastąpią kolejne wzrosty i trend będzie kontynuowany. Jeżeli kurs akcji występuje w trendzie spadkowym tj. bessy czy rynku niedźwiedzia prawdopodobnie będą występować dalsze spadki cen.
Gdy chcemy wyznaczyć kierunek, w jakim porusza się rynek, należy nanieść na wykres linie trendu łączące następujące po sobie szczyty lub dna. Im częściej przez albo w pobliżu ekstremów cenowych i im dłużej linia pozostaje nieprzełamana, tym trend jest istotniejszy. W przypadku wyraźnego naruszenia linii trendu następuje jego odwrócenie bądź zmniejszenie tempa.
Dokonywanie inwestycji na podstawie analizy trendów opiera się na identyfikacji aktualnego trendu i utrzymywania pozycji do chwili, gdy stwierdzimy, że wcześniej ustalony trend został zakończony.
Główną zasadą w inwestowaniu jest zatem, aby dokonywać inwestycji z trendem. Zasadniczo powinno się wystrzegać kupowania na rynku z trendem spadkowym, tylko dlatego, że uznamy akcje za tanie, gdyż zawsze akcje mogą być jeszcze tańsze. Analogicznie jeżeli interesujące nas akcje mają trend wzrostowy i pomimo iż w naszym odczuciu są one drogie można rozważyć zakup na takim rynku – gdyż zawsze mogą być jeszcze droższe. Ponadto, gdy jesteśmy właścicielami akcji, które utrzymują się w trendzie wzrostowym, nie należy ich sprzedawać a pozwolić zyskom rosnąć. Nasza strategia w takim przypadku powinna być jedynie modyfikowana, wyznaczając tym samym coraz nowsze, wyższe poziomy podejmowania decyzji.
Poziomy wsparcia i oporu
Przy dokonywaniu analizy wykresów użyteczne mogą być również poziomy wsparcia i oporu. Przedstawiają one nastawienie uczestników rynku do zdefiniowanych przedziałów cenowych, w których miało miejsce zatrzymanie ruchu cen w przeszłości. W trendzie wzrostowym poprzedni dołek jest wsparciem, natomiast w trendzie spadkowym poprzedni szczyt jest oporem. W przypadku, gdy ceny zbliżają się do poziomu wsparcia, można zauważyć wystąpienie jego „obrony”, która następuje poprzez zwiększenie aktywności strony popytowej.
Analiza formacji
Warto pamiętać, iż inwestorzy w pewnych sytuacjach zachowują się podobnie. W efekcie na wykresach akcji występują powtarzalne kształty lub figury geometryczne, które pozwalają na przewidywanie kierunku przyszłego wybicia, jak i oczekiwanego zasięgu tego ruchu. Ze względu na kryterium generowanego przez formacje sygnału możemy wyróżnić formacje odwrócenia lub kontynuacji trendu. Problemów podczas inwestowania może nastarczyć konieczność wczesnego wykrywania momentów odwrócenia trendu a także rozpoznanie formacji, które zazwyczaj nie przypominają podręcznikowych wzorów.
Formacje odwrócenia trendu obejmują szczyt lub dno ruchu cen. Mają znaczenie wtedy, jeśli wytworzą się po silnym i długim trendzie.
Wyróżniamy:
- formację głowy i ramion oraz odwróconej głowy i ramion
- podwójne szczyty i dna
- zaokrąglone szczyty i dna, zwane „spodkami”
Formacja głowy i ramion
Formacja ta występuje w momencie odwrócenia trendu ze wzrostowego na spadkowy, która na ogół ma miejsce na końcu długotrwałego trendu wzrostowego. Tworzą ją trzy lokalne szczyty (głowa – szczyt oraz dwa ramiona: prawe i lewe – niższe wierzchołki), które od dołu ograniczone są linią trendu łączącą dna spadków, zwaną „linią szyi”.
Zmiana trendu może nastąpić, gdy kolejne szczyty realizowane są na coraz mniejszych obrotach, a przebicie linii szyi na wyższych. W pełni zrealizowana formacja oznacza spadek przynajmniej o wysokość głowy, liczoną od linii szyi.
Odwrócona formacja głowy i ramion
Jest to formacja podobna do formacji głowy i ramion, jednak dotyczy odwrócenia trendu ze spadkowego na wzrostowy, które występuje na dnie tego ruchu.
Aby dokonać potwierdzenia realizacji tej formacji wymagane są rosnące obroty wraz z tworzeniem się dalszych dołków. Gdy podczas formowania się prawego ramienia obroty się nie zwiększają, może to być wyrazem słabości rynku, a nie zwiększającej się szansie na odwrócenie trendu na wzrostowy. Często zdarza się, że po przebiciu linii szyi ceny powracają do jej poziomu, co daje bardzo dobrą okazję do kupna, jednak jeśli ruch jest silny to powrotu nie ma.
Formacje podwójnego dna i podwójnego szczytu
Charakteryzują się odpowiednio kształtem litery „W” i „M”. Ta pierwsza świadczy o zakończeniu spadków, druga natomiast o zakończeniu wzrostów. Wielokrotne „odbicie” wykresu kursu akcji od pewnej linii (w pierwszym przypadku wsparcia, w drugim oporu) powoduje zmniejszenie prawdopodobieństwa przekroczenia tej linii w przyszłości, a zatem bardziej prawdopodobne staje się odwrócenie trendu.
Formacja spodka
W momencie kiedy brakuje zdecydowanej przewagi popytu bądź podaży może wystąpić formacja spodka i odwróconego spodka. W środku tworzenia formacji praktycznie zanika wolumen – maleje zainteresowanie danymi walorami, spada nadzieja na odwrócenie trendu.
Mimo, że nie przynoszą precyzyjnych sygnałów, to uzupełniając je o analizę fundamentalną znajdują zastosowanie przy inwestycjach długoterminowych.
Formacje kontynuacji trendu
Formacjami kontynuacji trendu nazywamy przerywniki w trendzie głównym, które mają miejsce gdy fala podaży lub popytu po dużym ruchu cenowym napotyka na wsparcie lub opór.
Występują one jako niewielkie, lokalne korekty i trwają relatywnie krótko – do kilku dni, najdłużej do kilku tygodni. Wyróżniamy wśród nich przede wszystkim:
- chorągiewki – nachylony przeciwnie do trendu trójkąt równoramienny
- flagi – nachylony przeciwnie do trendu równoległobok
- kliny – kształt zbliżony do trójkąta, przy czym obie linie tworzące formację są skierowane przeciwnie do trendu.
Formacje kontynuacji trendu występują po nagłych i gwałtownych ruchach cenowych, zazwyczaj w połowie dużego ruchu. Z tego też względu ich zasięg od momentu wybicia wynosi wysokość poprzedzającej formację fali (tzw. „masztu”). Wolumen obrotu rośnie przy wybiciu, natomiast spada w trakcie trwania formacji.
Analiza wskaźników
Wskaźniki śledzące trend można obliczać na podstawie notowań historycznych. Wśród najważniejszych zadań wskaźników jest określenie kierunku i siły obecnego trendu. Są one niezwykle pomocne przy określaniu wskazań przy wyraźnych średnio- i długoterminowych trendach, a złe w trendach bocznych. Najczęściej są rysowane na wykresie cenowym lub bezpośrednio pod nim.
Wśród licznych istniejących wskaźników analizy technicznej, najpopularniejszym a zarazem najprostszym są średnie ruchome. To właśnie na ich podstawie zostanie omówione zastosowanie wskaźników do generowania sygnałów kupna oraz sprzedaży instrumentów finansowych.
Średnie ruchome
Opierają się na średniej notowań, zazwyczaj cen zamknięcia z określonej liczby sesji – najpopularniejsze wśród nich to średnie z: 15, 45 oraz 100 sesji. Zasadniczo stwierdza się, iż właściwie dobrana średnia ruchoma z ostatnich kilku (kilkunastu lub kilkudziesięciu) sesji giełdowych dobrze przybliża i wskazuje aktualny trend. Aby średnia ruchoma była jak najdokładniejsza należy ją wyznaczać z jak największej liczby sesji.
Zakłada się, że trend jest wzrostowy, gdy ceny znajdują się powyżej średniej ruchomej, a co więcej sama średnia rośnie, w odwrotnym przypadku mamy do czynienia z trendem spadkowym. Informacja ta, może służyć do wskazywania sygnałów kupna i sprzedaży. Sygnał kupna powstaje, gdy średnia ruchoma jest przecinana przez kurs od dołu, analogicznie, gdy przecięcie następuje od góry powstaje sygnał sprzedaży.
Innym sposobem generowania sygnałów są te uzyskane przy wykorzystaniu kilku średnich ruchomych. Sygnał kupna pojawia się, gdy średnia „szybsza” (zbudowana z mniejszej liczby sesji, np. 15) przecina od dołu „wolniejszą” (zbudowaną z większej liczby sesji, np. 45).
Najkorzystniej jest, gdy obie średnie rosną, a do tego cena rynkowa znajduje się ponad punktem przecięcia – występuje wtedy najsilniejszy trend i jest bardzo prawdopodobne, że trend uległ zmianie. W odwrotnej sytuacji otrzymujemy sygnał sprzedaży.
W praktyce wykorzystuje się tzw. oscylatory techniczne, które mierzą tempo zmian lub szybkość ruchów w stosunku do aktualnego poziomu cen. Dzięki nim są identyfikowane są pewne stany rynku, czyli stany wykupienia i wyprzedania.
Przykładem jest wskaźnik siły relatywnej – RSI, który porównuje obecne zachowanie danego instrumentu z jego zachowaniem z przeszłości. Nie należy kupować akcji, w momencie kiedy rynek jest wykupiony, a dzieje się tak, gdy wartości RSI są bardzo wysokie, przekraczające 80. Odwrotnie jest w przypadku bardzo niskich wartości oscylatora, poniżej 20, rynek wtedy jest wyprzedany i nie należy wtedy sprzedawać akcji.
Zastosowanie w praktyce
Analizę techniczną wykorzystuje się przy analizie akcji do zakupu, ale przede wszystkim jest ona wykorzystywana na rynku forex.
Na rynku forex jest ona niezbędnym elementem wchodzenia w transakcje na rynku i wychodzenia z transakcji.
Ważne jest także gdzie otwieramy rachunek brokerski, bo tam trzymamy pieniądze i jakie sa koszty zawierania transakcji.
O brokerach pisałam więcej we wpisie Jakiego brokera wybrać na rynek forex?
Jeżeli masz pytania, zadaj je w komentarzu.
Będę wdzięczna za udostępnienie.